Սեպտեմբերի 30-ին Բեռլինի Դաշնային կանցլերամտի շենքի դիմաց տեղի ունեցավ բողոքի մեծ ցույց, որը կազմակերպվել էր Գերմանիայում Հայ Առաքելական Եկեղեցու Թեմի և Գերմանահայոց կենտրոնական խորհրդի (ԳՀԿԽ) և հովանավորվել Հայ և Եվրոպացի Մասնագետների Ասոցիացիայի (ՀԵՄԱ) և Բեռլինի Հայ Եկեղեցու կողմից։
Ավելի քան 700 մասնակիցներ, ովքեր ավտոբուսով Բեռլին էին ժամանել Գերմանիայի բոլոր դաշնային նահանգներից, իրենց մտահոգությունն էին հայտնում Լեռնային Ղարաբաղում և հայ-ադրբեջանական սահմանին ռազմական գործողությունների վերսկսմամբ:
Ցույցը մեկնարկեց Գերմանիայի հինգ համայնքներ ներկայացնող քահանաների համընդհանուր աղոթքով և հոգևոր երգեցողությամբ։ Ներածական խոսքով հանդես եկավ Վարդապետ Հայր Եղիշե Ավետիսյանը։
Գերմանիայում Հայ Առաքելական Եկեղեցու Թեմը և Գերմանահայոց Կենտրոնական Խորհուրդը պատրաստել էին համատեղ պահանջագիր, որն ուղարկվեց Դաշնային կանցլեր դոկտ. Անգելա Մերկելին։ Այս փաստաթուղթը և ՀԵՄԱ հ/կ պատվավոր անդամ պրոֆ. Մարտին Պետցոլդի (2013-2017թթ. Բունդեսթագի անդամ) կողմից պատրաստված մեկ այլ նամակ բարձրաձայն ընթերցվեցին ներկաների համար և փակ ծրարով հանձնվեցին անվտանգության մարմիններին, որոնք դրանք պետք է փոխանցեին Դաշնային կանցլերին։
ՀԵՄԱ հ/կ նախագահ պրն. Միքայել Մինասյանը բարձրաձայն ընթերցեց նաև Արցախի (Լեռնային Ղարաբաղ) Հանրապետության ներկայացուցիչ պարոն Հարություն Գրիգորյանի՝ ցուցարարներին ուղղված խոսքը: Բռնցքամարտի աշխարհի նախկին չեմպիոն Արթուր Աբրահամն իր ողջույնի խոսքը և համերաշխությունը հայտնեց ցուցարարներին: Այնուհետև ելույթով հանդես եկան հայկական տարբեր համայնքների և կազմակերպությունների ներկայացուցիչներ և ներկայացրեցին իրենց դիրքորոշումը Արցախում և հայ-ադրբեջանական սահմանին բռնկված պատերազմի վերաբերյալ:
Հայերին իրենց աջակցությունը հայտնելու էին եկել նաև Սիրիայի քրդական համայնքի և եզդի համայնքի ներկայացուցիչները։ Ցույցին ներկա էին նաև հույներ, սերբեր և ռուսներ: Ցույցի երաժշտական մասն ապահովում էին օպերային երգչուհի Ստեֆանիա Կուրտիկյանը և երգիչ Արտակ Կիրակոսյանը: Հակամարտության իրավական կողմերը լուսաբանեց Հայ-գերմանական իրավաբանների ասոցիացիայի խորհրդի անդամ պրն. Խաչատուր Հարությունյանը։
Ինքնաբուխ ելույթով ներկա ցուցարարներին և Արցախին իր համերաշխությունը հայտնեց Բունդեսթագի պատգամավոր Գիզելա Մանդերլան (CDU)։ Հայաստանում և Արցախում իրենց հարազատներին հղված բանաստեղծություններ և նամակներ ընթերցերցին նաև ցույցի այլ մասնակիցներ։ Ցուցարարներն անընդհատ վանկարկում էին.«Խաղաղություն Արցախին» «Անկախություն Արցախին», «Ալիև, Էրդողան, հեռու պահեք ձեր ձեռքերը Արցախից»:
Ստորև բերված է ՀԵՄԱ հ/կ պատվավոր անդամ պրոֆ. Մարտին Պետցոլդի նամակի ամբողջական տեքստը։
Եվրոպացի և Հայ Մասնագետների Ասոցիացիա հ/կ - ՀԵՄԱ
Linienstraße 126
10115 Berlin
Դաշնային կանցլեր տիկին
դր․ Անգելա Մերկել
Bundeskanzleramt
Willy-Brandt-Straße 1
10557 Berlin
30 սեպտեմբեր 2020
Պատերազմ Հարավային Կովկասում։ Դաշնային կառավարության գործողությունների անհրաժեշտություն
Հարգարժան կանցլեր,
Լեռնային Ղարաբաղից ստացված նկարները մտահոգիչ են։ Գերմանիայի Դաշնային Հանրապետությունը պետք է ամեն ինչ անի, որպեսզի կանխարգելի պատերազմը Կովկասում: Արդեն իսկ մահանում են խաղաղ քաղաքացիներ, քաղաքները ռմբակոծվում են, տանկերը առաջ են շարժվում: Այժմ պետք է հստակ ձայն բարձրացնել և հասկանալի դարձնել, որ տարածաշրջանում չպետք է լինի միջնորդավորված պատերազմ: Պատերազմի յուրաքանչյուր օրը կհանգեցնի խաղաղ բնակիչների մահվան: Դա կանխել է պետք:
Որպես հայկական արմատներ ունեցող Բունդեսթագի նախկին պատգամավոր ՝ խնդրում եմ ձեզ ձեր ողջ ուժերն ուղղել տարածաշրջանում խաղաղություն հաստատելուն: Իմ կարծիքով, դրա համար անհրաժեշտ են հետևյալ գործողությունները՝
Տարածաշրջանում բոլոր պատերազմական գործողությունների անհապաղ դադարեցում: Գերմանիայի Դաշնային Հանրապետությունը Եվրոպական միության հետ միասին պետք է հստակեցնի, որ բոլոր խախտումները ենթակա են պատժամիջոցների:
Մասնակից երկրների վերադարձը Եվրոմիության կողմից վարվող բանակցային սեղան։
Հարգանքներով՝
Պրոֆ. Մարտին Պետցոլդ
- ՀԵՄԱ հ/կ պատվավոր անդամ:
Ստորև բերված է Գերմանիայում Հայ Առաքելական Եկեղեցու Թեմի և Գերմանահայոց կենտրոնական խորհրդի (ԳԿԽ) համատեղ նամակի մեկ այլ ամբողջական տեքստ:
Գերմանահայ Կենտրոնական Խորհուրդ հ/կ
Postfach 703040
60567 Berlin
Frau Bundeskanzlerin
Dr. Angela Merkel
Bundeskanzleramt
Willy-Brandt-Straße 1
10557 Berlin
29. սեպտեմբեր 2020
Պատերազմ Հարավային Կովկասում
Հարգարժան կանցլեր,
Ադրբեջանական բանակը կիրակի առավոտվանից օդային ու ցամաքային եղանակով գրոհում է Արցախի (Լեռնային Ղարաբաղ) և Հայաստանի Հանրապետության քաղաքները:
Արդեն սպանվել են բազմաթիվ խաղաղ բնակիչներ և զինվորներ, ավերվել են գյուղեր: Ռազմական գործողությունները անընդհատ շարունակվում են:
Իրավիճակը վատթարանում է նաև Թուրքիայի կողմից ցուցաբերվող անմիջական աջակցությամբ: Թուրքիայի կառավարությունը ռազմական և նյութատեխնիկական աջակցություն է ցուցաբերում Ադրբեջանի զինված ուժերին: Չի կարելի բացառել, որ անմիջական մասնակցություն ունեն նաև Սիրիայից և Լիբիայից ժամանած թուրք զինվորներ ու ահաբեկիչական ուժեր:
Արդեն երկար ժամանակ Ադրբեջանը դրսևորում է մոտալուտ պատերազմի նշաններ։
- Այս տարվա օգոստոսին թուրք-ադրբեջանական ռազմական ուժերը լայնամասշտաբ զորավարժություններ անցկացրեցին հայ-ադրբեջանական սահմանի երկայնքով:
- Արդեն երկար ժամանակ է, ինչ Թուրքիայի նախագահը իրավիճակը թեժացնում է հստակ ադրբեջանամետ դիրքորոշմամբ և Ադրբեջանին անսահմանափակ օգնության ապահովմամբ:
- Հոկտեմբերի 1-ին ԵԱՀԿ դիտորդները պետք է երկու կողմից դիտեին սահմանը, բայց Ադրբեջանի կառավարությունը մերժեց ԵԱՀԿ դիտորդների այցը:
- Միավորված ազգերի կազմակերպության Գլխավոր ասամբլեայում Ադրբեջանի նախագահը բացահայտ խոսեց պատերազմի մասին:
Ադրբեջանը ակնհայտորեն կողմ է ռազմական էսկալացիային և մերժում է ցանկացած բանակցային լուծում:.
Այս պատերազմի սաստիկ բռնկումները ապակայունացնում են այս առանց այդ էլ փխրուն տարածաշրջանը և սպառնում հարյուր հազարավոր խաղաղ բնակիչների կյանքին:
Արցախի և Հայաստանի դեմ Ադրբեջանի կրկնվող ագրեսիան կասկած չի հարուցում, որ Ադրբեջանի կողմից պատերազմի միջոցով հակամարտությունը բազմիցս լուծելու փորձերին միջազգային հանրության ամենաարդյունավետ արձագանքը պետք է լինի միջազգային օրենսդրությամբ Արցախի Հանրապետության (Լեռնային Ղարաբաղ) ճանաչումը:
Մենք կոչ ենք անում դաշնային կառավարությանը.
Հստակ դատապարտել ադրբեջանական հարձակումը և դատապարտել խաղաղ բնակչության նկատմամբ մարդու իրավունքների շարունակական ոտնահարումները:
Չափավոր հակազդել Թուրքիայի կառավարությանը և, անհրաժեշտության դեպքում, պատժամիջոցներ կիրառել Անկարայի նկատմամբ:
Կոչ անել ադրբեջանական կողմին հակամարտությունը խաղաղ ճանապարհով լուծելու համար վերադառնալ բանակցությունների սեղան ՝ ի շահ ժողովրդի և տարածաշրջանի շահերի:
Հարգանքներով՝
Ս․ Ե․ եպիսկոպոս Սերովբե Իսախանյան
Գերմանիայի հայոց թեմի առաջնորդ
Դոկտ. Շավարշ Հովասափյան
Գերմանահայոց կենտրոնական խորհրդի նախագահ